Veiligheid op de werkvloer
02-05-2024
Zo houd je het leuk en veilig in de techniek!
In 2021 waren bijna 200.000 mensen slachtoffer van een bedrijfsongeval. In meer dan een kwart van de gevallen had dit een ziekteverzuim van meer dan vier dagen tot gevolg. Hoewel deze ongevallen natuurlijk overal plaatsvinden, is de techniek een risicovolle branche door het vaak fysiek zware werk. En dan hebben we het nog niet over ongevallen waarbij geen materiële schade of fysiek letsel ontstaat. Ook op mentaal gebied zijn er een hoop mensen die thuis komen te zitten of beschadigd raken. Bijvoorbeeld door een burn-out, maar juist ook door pestgedrag of ander wangedrag van collega’s. Een ongelukje zit natuurlijk in een klein hoekje, maar hoe houden we het zo leuk en veilig mogelijk op de werkvloer? In deze blog kom je erachter.
Welke veiligheidscertificeringen zijn er?
Veiligheid op het werk is een van de belangrijkste werkomstandigheden. Volgens de Arbowet moet iedere werknemer in gezonde en veilige werkomstandigheden zijn/haar werk kunnen uitvoeren. Veiligheid in de techniek is dan ook erg belangrijk, aangezien dit vaak (fysiek) zwaardere beroepen zijn met veel en grote machines. Gelukkig bestaan er talloze wetten, regels en certificering op het gebied van veiligheid op de (technische) werkvloer. Er zijn bijvoorbeeld verschillende soorten veiligheidscertificeringen, waarvan sommige verplicht zijn.
Dit zijn onder andere de belangrijkste veiligheidscertificeringen:
- BHV: Een hele belangrijke en misschien wel de bekendste is de BHV. Bedrijfshulpverlening is wettelijk verplicht voor elke werkgever in Nederland. Het aantal BHV’ers dat een bedrijf moet hebben, is afhankelijk van de grootte van de veiligheidsrisico’s en de grootte van het bedrijf;
- VCA (Veiligheid, gezondheid en milieu Checklist Aannemers): deze is niet verplicht, maar het komt vaak voor dat opdrachtgevers dit certificaat eisen bij een opdracht. Het is een certificering voor werkgevers en andere uitvoerende partijen die wat meer risicovolle werkzaamheden uitvoeren. Hiermee weet een bedrijf zeker dat zij veilige en bekwame vakmensen binnenhaalt;
- ATEX: deze is verplicht en deze heeft te maken met het ontploffingsgevaar van gassen en stoffen. In de ATEX staan allerlei richtlijnen, opgesteld door de Arbowet, om ervoor te zorgen dat een bedrijf zo min mogelijk risico op ontploffingen loopt;
- NEN3140: hoewel NEN3140 niet wettelijk verplicht is, is het hiermee wel makkelijker om aan de wettelijke verplichtingen rond om (elektrische) veiligheid te doen. De certificering draait meer om kennis. De werknemer weet hoe hij/zij veilig werkt met elektriciteit.
De zeven richtlijnen
Naast dit soort certificeringen, zijn er ook andere veiligheidsvoorschriften die, met name in de techniek, belangrijk zijn voor de veiligheid van de medewerkers. De bouw is een goed voorbeeld van een technische werkplek. Hier gelden doorgaans deze zeven richtlijnen:
- Hoofdbescherming: meestal is een helm of een andere bescherming van het hoofd verplicht om eventuele klappen aan het hoofd op te vangen, mocht er onverhoopt iets op het hoofd vallen;
- Gehoorbescherming: bij omgevingen waar gewerkt wordt met bijvoorbeeld apparaten die meer dan 80 dB geluid produceren, moet men gehoorbescherming dragen. Dit om gehoorbeschadiging tegen te gaan, iets dat optreedt bij langdurige blootstelling aan harde geluiden. Zo kan de medewerker een bezoekje aan Beter Horen nog wat langer uitstellen!
- Oogbescherming: hiermee voorkom je dat de ogen beschadigen bij bijvoorbeeld laswerk. Helaas voor de brildragers is een gewone bril hiervoor niet voldoende;
- Adembescherming: in de bouw of in andere technische werkomgevingen komt het nog weleens voor dat er kleine stofdeeltjes, gassen of dampen rondwaren. Om een bezoekje aan de longarts te voorkomen, is het belangrijk om dan adembescherming te hebben zoals stofmaskers of mondkapjes ;
- Handbescherming: in de techniek zijn de handen heel belangrijk. Daarom is het belangrijk deze goed te beschermen, bijvoorbeeld bij lage temperaturen;
- Voetbescherming: om een gipsen voet te besparen (want dit is totaal niet aan te raden), is voetbescherming heel belangrijk. Schoenen met stalen neuzen zijn perfecte bescherming voor als er onverhoopt iets zwaars op de voet valt;
- Valbescherming: soms werkt men in de techniek op grote hoogte. Het is dan belangrijk dat het risico op een val beperkt wordt. Hier zijn verschillende systemen en producten voor.
Daarnaast, en dit spreekt misschien voor zich, maar baat het niet, dan schaadt het niet: spreek elkaar aan als je ziet dat iemand zich niet aan veiligheidsvoorschriften houdt. Daarnaast is communicatie erg belangrijk. Communiceer altijd naar je collega’s waar je mee bezig bent en waar.
Bewaak de grenzen
Daarop aanhakend is communicatie sowieso belangrijk op de werkvloer. Ook communicatie draagt bij aan de veiligheid, met name de mentale. Vraag eens hoe het gaat aan een collega en toon interesse in zijn/haar verhaal. Mentale betrokkenheid door collega’s en/of de leidinggevende zorgt er in veel gevallen voor dat problemen in de privésfeer eerder aan het licht komen. Zo kan men tijdig ingrijpen bij een burn-out of vermijden dat een medewerker langdurig ziek wordt door mentale problemen. Leer daarnaast signalen kennen van een collega die niet lekker in zijn/haar vel zit. Deze zijn bijvoorbeeld te vinden op: www.ondernemenmetpersoneel.nl.
Bovendien is zowel het communiceren als respecteren van grenzen op de werkvloer erg belangrijk. Ben je dat grapje van Henk de projectleider over je groeiende bierbuik helemaal zat? Zeg er wat van. En ben jij toevallig zo’n Henk? Kap er dan ook echt mee als dit gevraagd wordt. Zeg het als je iets dwars zit en stop als je gevraagd wordt iets niet meer te doen. Dit geldt ook voor lichamelijk contact. Vind je het niet fijn om aangeraakt te worden? Geef dit aan. En voor de joviale types; een hand op een schouder kan best, maar onnodig aanraken (op andere plekken) is niet oké. Verder geldt: wat jij fijn vindt, hoeft de ander niet fijn te vinden. Ga er dus niet zomaar vanuit dat iemand het oké vindt om aangeraakt of geplaagd te worden. Read the room is hier een hele goede term. Voel aan wat wel en niet kan. Onthoud: werk mag best gezellig zijn, maar je bent niet in de plaatselijke kroeg!
Veiligheid op de werkvloer is cruciaal, dus let goed op elkaar en check ook de Arbowet-website voor meer informatie over de veiligheidsrichtlijnen!